سید احمد علم الهدی

---

آیت‌ الله سید احمد علم الهدی (متولد ۱۳۲۳ش)، نماینده مجلس خبرگان رهبری، امام جمعه مشهد و نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی است.
وی در حوزه علمیه مشهد علوم دینی را نزد اساتیدی چون سید احمد مدرس یزدی، مرتضی شاهرودی، علی مشکینی، عبدالرحیم فیض گنابادی، سید محمدهادی میلانی، علی فلسفی و حسین وحید خراسانی فرا گرفت. او در ضمن تحصیل به فعالیت‌های تبلیغی و مبارزاتی علیه رژیم پهلوی اشتغال داشت که بارها توسط ساواک دستگیر و ممنوع المنبر شد. او از فعالان در انقلاب اسلامی ایران بود و بعد از انقلاب به فعالیت‌های مختلف پرداخت و سمت‌های متعددی را عهده‌دار شد؛ مسئولیت کمیته انقلاب اسلامی منطقه ده تهران، عضو جامعه روحانیت مبارز تهران، عضو هیات امنای دانشگاه امام صادق، عضویت در شورای آموزش عالی وزارت علوم، امام جمعه شهر مشهد، نماینده مجلس خبرگان رهبری و نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی از جمله سمت‌هایی که ایشان عهده‌دار شده‌اند.

۱ - تبارشناسی

---

سید احمد علم الهدی، نماینده مجلس خبرگان رهبری، امام جمعه مشهد و نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی است. وی فرزند مرحوم آیت‌ الله حاج سید علی علم الهدی از سادات آل شهید و از نسل مرحوم سید مهدی شهید رابع که در حرم حضرت رضا (علیه‌السّلام) با ضربت تبرزین نواده نادر به شهادت رسید، است. او از سادات جعفری یعنی سی و سومین نسل امام صادق (علیه‌السّلام) و سی و هشتمین نسل از رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و همچنین هشتاد و ششمین نسل از آدم ابوالبشر (علیه‌السّلام) می‌باشد. سید احمد فرزند ششم از خانواده‌ای معروف در مشهد است. او شش برادر و دو خواهر دارد. پدرش آیت‌ الله حاج سید علی علم الهدی از مجتهدین برجسته دهه‌های ۲۰ تا اوایل ۵۰ شمسی در دیار خراسان بود که آوازه وی در فقه و اخلاق در سرتاسر سرزمین‌های شرقی ایران پیچیده بود و در سال ۱۳۵۲ به دیار حق شتافت.
آیت‌الله علم الهدی در دهم شهریور سال ۱۳۲۳ در شهر مشهد به دنیا آمد و دارای چهار پسر و سه دختر است.

۲ - تحصیلات

---

سید احمد از سال ۱۳۳۸ در حوزه علمیه مشهد به تحصیل مقدمات و ادبیات عرب مشغول شد و پس از طی دوره ادبیات، صرف و نحو، معانی و بیان در محضر ادیب نیشابوری دوم و دیگر اساتید، سطح فقه و اصول را در حضور اساتیدی همچون آیات بزرگوار حاج سید احمد مدرس یزدی، حاج شیخ مرتضی شاهرودی، علی مشکینی و عبدالرحیم فیض گنابادی نیز گذراند.
او فلسفه اسلامی (مشتمل بر الهیات بالمعنی الاعم و الهیات بالمعنی الاخص) و یک سلسله مباحث عرفان نظری را نیز نزد آیت‌ الله بلخی در طی ۴ سال تلمذ نمود و در درس خارج فقه آیت‌ الله سید محمدهادی میلانی به مدت هفت سال مقداری از کتاب زکوت و تمام کتاب خمس و بخش عظیمی از بیع و تجارت را خواند و خارج اصول را در محضر آیت‌ الله حاج شیخ علی فلسفی به مدت ۵ سال از بحث ترتیب تا پایان اصول عملیه و آیت‌ الله حسین وحید خراسانی مقداری از مباحث الفاظ را بهره برد و تا اجتهاد پیش رفت. وی پس از تدریس بیش از ۴ سال رسائل و بیش از ۱۱ سال تفسیر در حوزه مشهد، مدرس درس خارج فقه با موضوع "جواز الاقامه الحکم فی عصر الغیبه" است.

۳ - فعالیت‌های تبلیغی و سیاسی

---

علم الهدی در دوران تحصیل طی فعالیت‌های تبلیغی در استان‌های گلستان، گیلان، مازندران، سیستان، خراسان و همچنین تهران، با سخنرانی‌های خود به تبلیغ نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه) و تهییج مردم علیه رژیم پهلوی پرداخت و از این‌رو تحت تعقیب دستگاه‌های امنیتی شاهنشاهی بود و بارها مجبور به ترک خانه و زندگی خود شد و با خانواده به نقطه‌ای دیگر هجرت نمود. و چند بار نیز توسط شهربانی و ساواک دستگیر و ممنوع المنبر شد. تا اینکه در سال ۵۲ و پس از درگذشت پدرش با مهاجرت به تهران و اوج گرفتن نهضت انقلابی مردم، بیشتر مجال پیدا کرد تا در جهت معرفت افزایی انقلابیون فعالیت کند.
او از همان سال‌ها با پایگاه قراردادن مسجد امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) در منطقه‌ای مستضعف‌نشین به نام شوش اقدام به فعالیت‌های سیاسی و انقلابی نمود و ضمن مبارزه با رژیم شاهنشاهی با مارکسیست‌ها و ملی‌گراها نیز درگیر بود. به نحوی که طی ماجرای کودتای سی تیر سال ۶۰ که منافقین قصد ترور امام (رحمة‌الله‌علیه) را داشتند، او با کمک کمیته و مردم آن منطقه به رویارویی با آن‌ها پرداختند و جلوی حرکت مسلحانه‌شان را سد کردند.

۴ - سمت‌ها و فعالیت‌ها

---

آیت الله علم الهدی بعد از انقلاب اسلامی ایران به فعالیت‌های مختلفی پرداخت و سمت‌های متعددی را عهده‌دار شد.

۴.۱ - مسئولیت‌ها بعد از انقلاب

علم الهدی از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی و از سال ۱۳۵۹ تا مرداد ۱۳۶۱ مسئولیت کمیته انقلاب اسلامی منطقه ده تهران را عهده‌دار شد و پس از مدتی به عضویت شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز تهران درآمد.
همچنین در کنار این فعالیت‌ها به تبلیغ مبانی اسلام و مبارزه با تفکرات مجاهدین خلق و دیگر تفکرات التقاطی از طریق سخنرانی، نوشتن مقالات و کتاب ادامه داد. به‌طوری‌که وی و خانواده‌اش در چند نوبت مورد سوء قصد قرار گرفتند اما جان سالم بدر بردند.
وی ضمن تشویق جوانان دانشجو در دانشگاه و مسجد به حضور در جبهه‌های دفاع مقدس، خود نیز بارها به همراه گروه‌های مختلفی از مردم به صورت خودجوش در خطوط جنگ حضور یافت.

۴.۲ - تاسیس دانشگاه امام صادق

آیت الله علم الهدی از سال ۱۳۶۱ در کنار آیت‌ الله مهدوی کنی و آیت‌ الله محمدباقر باقری کنی اقدام به تاسیس دانشگاه امام صادق (علیه‌السّلام) نمود. که هدف از آن، تربیت نیروی انسانی متعهد و کارآمد برای مدیریت نظام جمهوری اسلامی ایران در تمام سطوح است.
وی به مدت ۲۳ سال بعنوان عضو هیات علمی و در سمت معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی این دانشگاه فعالیت آکادمیک داشت و به تربیت شاگردان زیادی نیز پرداخت که اکنون بسیاری از آنان در سمت‌های مهم و استراتژیک نظام جمهوری اسلامی مشغول فعالیت هستند. و در تاریخ ۲۷ خرداد ۹۴ با حکم آیت الله خامنه‌ای به عنوان عضو هیات امنای دانشگاه امام صادق (علیه‌السّلام) منصوب شد.

۴.۳ - نقش‌آفرینی در سیاست‌های آموزشی

سید احمد علم الهدی در عمر آکادمیک خود با رتبه دانشیاری، راهنمایی، مشاوره و داوری بیش از ۵۰ عنوان پایان نامه با موضوعات‌ اندیشه سیاسی اسلام، پارادایم سیاسی قرآن، فقه، اصول، فلسفه، کلام، تفسیر، آیات الاحکام، مسائل سیاسی معاصر و‌ اندیشمندان سیاسی جهان اسلام را به عهده داشت. و همچنین بیش از ۵۰۰ ساعت سابقه تدریس کارشناسی ارشد و دکترا و بیش از ۲۰ سال سابقه مدیریت آکادمیک را در کارنامه خود دارد.
او در این دوران ضمن حضور در شوراهای عالی وزارت علوم به عنوان فردی تاثیرگذار در سیاست‌های کلان آموزش عالی مطرح بود. عضویت در شورای آموزش عالی وزارت علوم، تاسیس بیش از ۱۰ پژوهشکده علمی-پژوهشی، راه‌اندازی گروه‌های آموزش عالی در دانشگاه‌های مختلف و تصمیم‌سازی در حوزه کلان شورای انقلاب فرهنگی با تشکیل جلسات مشورتی و راهبردی با مسئولین آموزش عالی کشور از جمله فعالیت‌های آکادمیک وی بود. آیت‌ الله علم الهدی ضمن حضور در مجامع علمی و دانشگاهی ملی در سمینارهای علمی بین المللی نیز حضور فعال و موثری داشت.

۴.۴ - امام جمعه مشهد

سید احمد علم الهدی در فروردین ۱۳۸۴ با حکم آیت‌ الله العظمی خامنه‌ای به عنوان امام جمعه شهر مشهد انتخاب شد و بعد از ۳۵ سال هجرت، با سابقه علمی و سیاسی در جهت تبلیغ اسلام، دوباره به موطن اصلی خود بازگشت.

۴.۵ - نماینده مجلس خبرگان رهبری

علم الهدی در سال ۱۳۸۶ با شرکت در انتخابات مجلس خبرگان رهبری به عنوان نفر دوم از استان خراسان رضوی انتخاب شد و تاکنون نیز به عنوان نماینده مجلس خبرگان رهبری، فعالیت دارد.

۴.۶ - فعالیت‌ها در مشهد

سید احمد از همان ابتدای بازگشت به مشهد علاوه بر فعالیت‌های عمومی در صحنه اجتماعی و در سطح کشور، در سه حوزه اصلی در مشهد فعالیت داشت.

۴.۶.۱ - حوزه‌های فعالیت

علم الهدی ابتدا در سطح اساتید دانشگاه‌ها و نخبگان آکادمیک به برگزاری جلسات منظم با اعضای هیات علمی دانشگاه‌های مشهد و خراسان پرداخت. تا ضمن حفظ ارتباط با قشر دانشگاهی، بتواند گروه‌های اجتماعی از نخبگان علمی متدین تربیت نماید.
دوم در سطح دانشجویان با شرکت در گردهمایی‌های متعدد دانشجویی و حضور در جلسات پرسش و پاسخ و همچنین ارتباط مستقیم با تشکل‌های دانشجویی سعی داشت تا جنبش‌های دانشجویی در دانشگاه را هدایت نماید.
و سوم در سطح حوزه علمیه مشهد بود که از همان ابتدا اقدام به تدریس رسائل و تفسیر نمود و برای اولین‌بار در حوزه علمیه مشهد موضوعاتی همچون تفسیر آیات سیاسی قرآن کریم بحث شد. شروع درس خارج فقه با موضوعات نوینی همچون جواز اقامه حکم در دوران غیبت و تشکیل سلسله مباحثات با اساتید و نخبگان علمی تحت عنوان مباحثات کمپانی نیز از ابتکارات وی در سال‌های اخیر است. از ابتدای انقلاب اسلامی تا اسفند ۹۴ مشهد تنها شهری در ایران بود که نمایندگی ولی فقیه به عهده امام جمعه آن نبود. و آیت‌ الله علم الهدی به عنوان امام جمعه، در کنار آیت‌ الله عباس واعظ طبسی نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی فعالیت می‌نمود.

۴.۶.۲ - تاسیس بنیاد ملی زائر

همچنین تحقق مطالبه رهبر معظم انقلاب مبنی بر مسکن ارزان برای زائران مسافر امام علی بن موسی الرضا (علیه‌آلاف‌التحیة‌والثناء) نیز که منجر به تاسیس بنیاد ملی زائر و احداث بیش از ۱۰۰ زائرسرای استانی تحت مدیریت نمایندگان ولی فقیه و استانداران استان‌های کشور شد، از جمله دیگر ابتکارات ایشان می‌باشد.

۴.۷ - نماینده ولی فقیه و خبرگان رهبری

سید احمد علم الهدی برای دوره پنجم انتخابات خبرگان رهبری در سال ۹۴ نیز نامزد شد و با رای یک میلیون و دویست و سی و پنج هزار و پانصد و شصت و پنج نفر، به عنوان نماینده مردم از خراسان رضوی انتخاب شد. همچنین ایشان در همان سال بعد از فوت مرحوم آیت‌ الله واعظ طبسی، در تاریخ ۱۹ اسفند ۹۴ بعد از ده سال امامت جمعه شهر مشهد با حفظ سمت از سوی مقام معظم رهبری به عنوان نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی نیز انتخاب شد.

۵ - منبع

---

• پایگاه آیت الله سید احمد علم الهدی، برگرفته از «شرح زندگی»، تاریخ بازیابی ۱۴۰۰/۱۰/۰۸.    
• شورای عالی حوزه علمیه خراسان، برگرفته از مقاله «آیت الله سید احمد علم الهدی»، تاریخ بازیابی ۱۴۰۰/۱۰/۰۸.